Στην ίδια πόλη υπό βροχή

H μεγάλη επιστροφή του μεξικανού ντετέκτιβ Έκτορ Μπελασκοαρά Σάυν

«Πως είναι ο δικός σου θάνατος;»
Ο Έκτορ έμεινε συλλογισμένος. Όταν ξαναμίλησε, η κοπέλα με την αλογοουρά δεν μπορούσε να δει το προσωπό του, άκουγε μόνο την παράξενα βραχνή φωνή με την οποία αφηγούνταν την ιστορία του.
«Δεν μπορείς να ανασάνεις. Νιώθεις φωτιά στο στομάχι. Δεν μπορείς να κουνήσεις τα δάχτυλα του χεριού. Το πρόσωπο σου είναι μέσα στη λάσπη και τα χείλια σου γεμάτα βρομόνερα. Τα κάνεις στο παντελόνι σου χωρίς να μπορείς να συγκρατηθείς. Το αίμα τρέχει από τη μύτη σου κι ανακατεύεται με τα λασπόνερα… Βρέχει.»
«Τώρα;»
«Όχι. Όταν πεθαίνεις.»
notion image
O Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, μεξικάνο ντετέκτιβ, ιδιόρρυθμος και εραστής της νύχτας και της Πόλης του Μεξικού, πέθανε. Ή μήπως όχι; Ούτε και ο ίδιος είναι σίγουρος, καθώς θα έπαιρνε όρκο ότι έχει πεθάνει, ότι αποδήμησε εις τόπον χλοερόν μετά από μια συμπλοκή και έντονο πιστολίδι, και έτσι του κάνει εντύπωση πως βρίσκεται με σάρκα και οστά, όρθιος, σε κίνηση. Έστω και αν χρειάστηκε να περάσει μήνες καθηλωμένος στο νοσοκομείο. Ή στο νεκροτομείο. Δεν είναι σίγουρος. Ήταν γιατροί που τον συνέφεραν ή κάποιος συγγραφέας με την βοήθεια και την παρακίνηση του βιβλιοφιλικού κοινού της πόλης Σακατέκας.
Ας είναι. Σημασία έχει ότι είναι πάλι εδώ, μάλλον ζωντανός, αρτημελής μα και φορτωμένος με νέες φοβίες. Φοβίες που τον κάνουν να αναπηδά όταν ακούγεται το σκάσιμο μιας εξάτμισης, συναισθήματα που τον κάνουν να νιώθει ξένος στην πόλη του, εκτός τόπου και χρόνου και αλλοτριωμένος για την ντετεκτιβική τέχνη, χωρίς κίνητρο και διάθεση για δουλειά αλλά μόνο για φιλοσοφικές και μεταφυσικούς στοχασμούς.
«Ο Τσάντλερ, στο δεκάλογο του για το αστυνομικό μυθιστόρημα, ξέχασε να απαγορεύσει στους ντετέκτιβ να κάνουν μεταφυσική», συλλογίστηκε ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, κουμπουροφόρος αργοναύτης της Πόλης του Μεξικού, του μεγαλύτερου νεκροταφείου ονείρων.
Μια νεαρή γυναίκα εμφανίζεται από του πουθενά και αναγκάζει τον κουμποροφόρο αργοναύτη να βγει απρόθυμα από το τέλμα. Τον προσλαμβάνει να εντοπίσει τον Κουβανό σύζυγο της νεκρής πλέον αδερφής της, το πρόσωπο στο οποίο χρεώνει την αυτοκτονία της, και να τον ενοχοποιήσει αποκαλύπτοντας μια από τις πολλές σκοτεινές μπίζνες στις οποίες είναι μπλεγμένος. Ο Μπελασκοαράν αρχίζει μια καταδίωξη σε ολόκληρο το Μεξικό, από την Πόλη του Μεξικού που δονείται από τις φοιτητικές κινητοποιήσεις και τις επικείμενες εκλογές του 1988 που ίσως σηματοδοτήσουν το τέλος της σχεδόν ενός αιώνα κυριαρχίας του PRI, μέχρι το ξεπεσμένο θέρετρο του Ακαπούλκο και ακόμη πιο πέρα. Μια έρευνα που σύντομα θα του τον φέρει αντιμέτωπο με το έναν ξεπεσμένο πράκτορα της CIA, μπλεγμένου στις δολοφονίες των Ούλοφ Πάλμε και Τσε Γκεβάρα, και που τώρα, συνταξιοδοτημένος, κάνει λαθρεμπόριο όπλων και ναρκωτικών. Business as usual για τον φοβικό ντετέκτιβ που συνειδητοποιεί ότι έχει μπλέξει σε μια υπόθεση που τον ξεπερνά και που αργά η γρήγορα θα τον γεμίσει πάλι καυτό μολύβι.
Αστυνομικό μυθιστόρημα στα καλύτερα του. Νουάρ αποχρώσεις, πολιτικοί υποτόνοι, ένας απολαυστικό και αθρώπινος πρωταγωνιστής χωρίς τις υπερβολές που συχνά χαρακτηρίζουν τους πρωταγωνιστές του είδους, άρωμα λατινικής αμερικής και μεξικάνικος σουρεαλισμός· στοιχεία που δένουν αρμονικά υπό την αριστοτεχνική πένα του Πάκο Ιγνάσιο Ταίμπο ΙΙ για να σχηματίσουν ένα απολαυστικό αποτέλεσμα, ένα μυθιστόρημα που σηματοδοτεί την επιστροφή του Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν.
Μα πάνω από όλα, το Στην ίδια πόλη υπό βροχή, είναι ένα μυθιστόρημα για την το μεξικό, το είδος του είναι το αίτιο που δίνει στον συγγραφέα του την αφορμή να περιγράψει, να σχολιάσει και να καυτηριάσει, με τον pulpy τρόπου του αστυνομικού, την ποικιλόχρωμη πραγματικότητα του Μεξικού και της πρωτεύουσας του.
Άνοιξε το παράθυρο. Νυσταγμένα παιδιά που έψαχναν τις γωνίες περιμένοντας το σχολικό λεωφορείο. Υπηρέτριες που φαίνονταν στα μισά του δρόμο για το γάλα. Μεθυσμένοι που γυρνούσαν σπίτι. Βιομηχανικοί εργάτες που άρχιζαν την περιπετειώδη διαδρομή μιάμισης ώρας ως την αλυσίδα παραγωγής. Έφηβοι θεότρελοι από έρωτα, βέβαιοι ότι ούτε κι αυτή τη φορά τους αγαπούσαν. Συγγραφείς που κακοκοιμήθηκαν κι έβγαιναν για περίπατο προτού ξαπλώσουν να ονειρευτούν με μάτια ανοιχτά το μυθιστόρημα που δεν του έβγαινε. Μάγοι του τσίρκου που έκαναν πρόβες νοήτα το ταχυδακτυλουργικό κόλπο που δεν τους άφηνε να κοιμηθούν. Αγρότες ακτήμονες που ερχόταν από πολύ μακριά για να μισήσουν τους γραφειοκράτες της Αγροτικής Μεταρρύθμισης ενώ θα περίμεναν στις ουρές. Μετανιωμένοι αυτόχειρες. Μητέρες εγκυμονούσες και αγουροξυπνημένες, καθηγητές που έβγαζαν από το καπέλο μεγαλοφυείς αλγεβρικές εξισώσεις. Ασφαλιστές που δεν πίστευαν στις ασφάλειες που πωλούσαν, θαυματουργοί οδηγοί του μετρό, φυσικοί που δεν μπορούσαν να γίνουν Λεονάρντο ντα Βίντσι, δημοσιογράφοι που επέστρεφαν σπίτι τους, λαχειοπώλες που πουλούσαν λαχεία που ποτέ δε θα τα κέρδιζαν οι ίδιοι, εκφωνητές ραδιοσταθμών FM στο δρόμο για τη δουλειά, που ήξεραν ότι άλλη μια μέρα θα διάβαζαν ψεύτικες ειδήσεις και ονειρευόνταν να σπρώξουν λαθραία μια μέρα πληροφορίες που δεν τους άφηναν να πουν, περήφανοι γέροι που ξέχασαν πια την τέχνη του ύπνου, γλυκές νοσοκόμες, σκυλιά του δρόμου, αδημοσίευτοι ποιητές, σκηνοθέτες που ήταν στην μαύρη λίστα, δημοκρατικοί γραφειοκράτες στα πρόθυρα της απόλυσης, ντραμίστες της ροκ, παράφοροι αναγνώστες του Αλτουσέρ, κορίτσια που ανέμιζαν προκλητικά στις έξι το πρωί τη φρεσκοχτενισμένη κοτσίδα τους και δεν επέτρεπαν στον εαυτό τους να νιώσει κύριος μια πόλης που τα λάτρευε, καρδενικοί οικοδόμοι που με ζήλο συντηρούσαν τη μαστοριά να τοποθετούν όρθιο το τούβλο δίχως ζύγι. Όλοι οι κατασκευαστές διαφορετικών μητροπόλεων, που δημιουργούσαν ένα μέλλον φαινομενικά απραγματοποίητο, στο δρόμο προς τη ρουτίνα που απέκρυπτε το γεγονός ότι μια μέρα όλοι αυτοί θα έκαναν την πόλη ν΄ανθήσει σαν λουλούδι και να γίνει άλλη.
Από τις εκδόσεις Άγρα, σε μετάφραση Κρίτων Ηλιόπουλου, το Στην ίδια πόλη υπό βροχή, είναι η πέμπτη περιπέτεια του ντετέκτιβ Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, από την πένα του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ.
Εξαιρετικό.