Το σχήμα του νερού

Η πρώτη περιπέτεια του Σικελού επιθεωρητή Σάλβο Μονταλμπάνο

Jun 20, 2022

Τα τελευταία χρόνια, κατά κάποιο τρόπο, έχω εθιστεί στα “νούαρ”, ένα υποείδος της αστυνομικής λογοτεχνίας. Νουάρ, με εισαγωγικά, καθώς πρόκειται για είδος αρκετά ελεύθερα ορισμένο γενικότερα, που για μένα προσδιορίζεται, γνωρίζοντας ότι αυτός ο ορισμός κάθε άλλο παρά δόκιμος είναι, ως ένα κοινωνικό συνήθως μυθιστόρημα, μεταμφιεσμένο σε αστυνομικό, που για πρωταγωνιστή έχει κάποιον σκοτεινό και απροσάρμοστο μεσήλικα, αστυνομικό στο επάγγελμά ή μπορεί και όχι, που μέσα από την εκάστοτε υπόθεση, η οποία δεν αποτελεί παρά την τη λογοτεχνική δικαιολογία ώστε να ασχοληθεί με πιο σημαντικά κοινωνικά θέματα που βρίσκονται στο παρασκήνιο. Ιδανικά με μια εσάνς Μεσογείου.

Τέτοιο άρωμα, βρίσκει κανείς στα βιβλία του Μανουέλ Βασκεθ Μονταλπάν (Βαρκελώνη), του Ζαν Κλόντ Ιζό (Μασσαλία), του Μορίς Ατία (Αλγερία και Γαλλία), αλλά και άλλων συγγραφέων του Μάρε Νόστρουμ. Αρκετά αργά, ανακάλυψα και τον “εκπρόσωπο” της Ιταλίας και ποιό συγκεκριμένα της Σικελίας, στο πρόσωπο του πολυγραφότατου Αντρέι Καμιλλέρι, με το πρώτο του βιβλίο που για τίτλο έχει το Σχήμα του Νερού.

Πρωταγωνιστή είναι ο Σάλβο Μονταλμπάνο, αστυνομικός στην φανταστική πόλη της Σικελίας, Βιγκάτα, η οποία είναι βασισμένη στην ιδιαίτερη πατρίδα του Καμιλλέρι. Το όνομα του αστυνομικού, ίσως ακούγεται οικείο και αυτό γιατί όντως είναι. Πρόκειται για φόρο τιμής στον Καταλανό, προαναφερθέν συγγραφέας, Μανουέλ Βάσκεθ Μονταλμάν και στον δικό του εμβληματικό ντετέκτιβ τον Πέπε Καρβάλιο. Οι δύο ήρωες μοιράζονται αρκετά στοιχεία του χαρακτήρα τους καθώς και την αγάπη για την γαστρονομία.

Το σχήμα του νερού, έγινε επιτυχία, ο Καμιλλέρι συνέχισε να γράφει βιβλία με την σειρά η οποία έγινε ιδιαίτερα αγαπητή στην Ιταλία (έγινε και τηλεοπτική σειρά) και στην συνέχεια μεταφράστηκε σε αρκετές γλώσσες.

Η υπόθεση ξεκινά όταν ένας τοπικός πολιτικός παράγοντας, βρίσκεται δολοφονημένος σε ένα υπαίθριο μπουρδέλο, που διευθύνει ένας παιδικός φίλος του Μονταλμπάνο με τις ευλογίες της μαφίας. Φαινομενικά ο νεκρός υπέστει καρδιακό επεισόδιο, κάτι βολικό για όλους, τόσο τους πολιτικούς που βιάζονται να κλείσουν την υπόθεση ώστε να μην προκύψει κάποιο άβολο στοιχείο, όσο και για τον στενό κύκλο του θανόντα. Όμως μικρές λεπτομέρειες στον τόπο του εγκλήματος, καθώς και ένα χρυσό περιδέραιο που βρέθηκε εκεί κοντά, εξάπτουν την περιέργεια του πρωταγωνιστή ο οποίος εμαίνει από την υπόθεση και με ανορθοδοξους τροπους, συχνά κοντραροντας τους ανώτερους του, αναζητά την αλήθεια και αποδίδει την δική του δικαιοσύνη.

Μέσα από την αναζήτηση αυτή, βλέπουμε την Βιγκάτα και κατ’επέκταση την Σικελία, το επαρχιώτικο πολιτικό σκηνικό, που εύστοχα θυμίζει το αντίστοιχο Ελληνικό, την κοινωνία του νησιού, μια κοινωνία που αλλάζει ενώ δέχεται τα μεταναστευτικά ρεύματα που έρχονται από την Βόρεια Αφρική και τους ανθρώπους που την απαρτίζουν, τους φτωχούς αλλά και τους φτασμένους . Μα πάνω από όλα, ακολουθώντας τον Σάλβο Μονταλμπάνο, αισθανόμαστε έντονα ένα οικείο άρωμα, Μεσογειακό που θα κάνει τον εκάστοτε Έλληνα αναγνώστη να αισθανθεί στην γειτονιά του.

Προτείνεται ανεπιφύλακτα.

Οι ρετσίνες του Βασιλιά

Ανδρέα Καμιλλέρι