The Way of Kings

Για τους φίλους της λογοτεχνίας του φανταστικού, το όνομα Brandon Sanderson, κάθε άλλο παρά άγνωστο είναι. Ο επιτυχημένος συγγραφέας, που έγινε αρχικά γνωστός όταν επιλέχθηκε για να ολοκληρώσει τον Τροχό του Χρόνου μετά τον θάνατο του Robert Jordan το 2007, κατάφερε να αναδειχθεί σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο επιτυχημένα ονόματα του χώρου, χαρίζοντας στου αναγνώστες του φανταστικού, μέσα από την τρομερά παραγωγική του καριέρα, πολλές και καλογραμμένες σειρές όπως το Mistborn (Oμιχλογέννητοι) και το Stormlight Archives.

Τα βιβλία του Sanderson είναι στην πλειοψηφία τους καλογραμμένα, με ενδιαφέρον, πολυεπίπεδους χαρακτήρες και συναρπαστικές ιστορίες. Αυτό που τα ξεχωρίζει όμως είναι η ικανότητα του συγγραφέα να δημιουργεί μοναδικούς κόσμους φαντασίας που ξεφεύγουν από την κλασική φόρμουλα που το μέσο έργο φαντασίας δανείζεται από τον πατέρα όλων Τόλκιν, καθώς και τα ιδιαίτερα συστήματα μαγείας, αποτέλεσμα προσεκτικού σχεδιασμού χρησιμοποιώντας τους λεγόμενους “Κανόνες Μαγείας του Sanderson”, δηλαδή γενικές οδηγίες για την κατασκευή ενός συστήματος μαγείας, που ορίζουν ότι:

Αυτός ο συνδυασμός κοσμοπλασίας και αυστηρά ορισμένων, πρωτότυπων συστημάτων μαγείας μας έχει δώσει κόσμους όπως ο Σαντριαλ στους Ομιχλογέννητους, ένα αφιλόξενο κόσμο καλυμμένο στην ομίχλη και τη στάχτη, στο μεταίχμιο μεταξύ φεουδαρχικής και βιομηχανικής εποχής, που κυβερνάται από έναν αθάνατο ηγέτη και το σύστημα μαγείας του βασίζεται στην κατανάλωση διαφορετικών κραμάτων μετάλλου, τα οποία δίνουν σε αυτούς που είναι εκπαιδευμένοι και τυχεροί ώστε να μπορούν να επεξεργαστούν αυτή την πηγή δύναμης, ιδιαίτερες δυνάμεις. Η όπως ο Νάλθις που γνωρίζουμε στο βιβλίο Πολεμοφόρος, όπου η μαγεία είναι χρώμα· κάθε άνθρωπος έχει μια ανάσα την οποία μπορεί να δώσει σε άλλους ή να του την κλέψει κάποιος, όσο πιό πολλές ανάσες, τόσο πιο ισχυρός ο χρήστης, όσο ισχυρότερος ο χρήστης τόσο περισσότερο επηρεάζονται τα χρώματα γύρω του και το πως αυτός τα αντιλαμβάνεται.

Ο Sanderson είναι ίσως με διαφορά ο πιο παραγωγικό συγγραφέας του φανταστικού. Σαν ζογκλέρ χειρίζεται παραπάνω από ένα project ταυτόχρονα, εκδίδοντας συχνά πάνω από ένα βιβλίο το χρόνο. Και ενώ ο κάθε κόσμος, η κάθε ιστορία, είναι ουσιαστικά αυτοτελή, κάνοντας ένα βήμα πίσω ο προσεκτικός αναγνώστης θα αρχίσει να αναγνωρίζει διάφορα κοινά στοιχεία μεταξύ τον ιστοριών του συγγραφέα, ίσως μικρά στοιχεία εδώ και εκεί που θα τον πονηρέψουν.

Μόλις ανακάλυψε το Cosmere, το ενιαίο σύμπαν μέσα στο οποίο βρίσκονται όλες οι ιστορίες του συγγραφέα, των οποίων οι κόσμοι, μοιράζονται ένα κοινό μύθο δημιουργίας και ίσως περιστασιακά μερικούς χαρακτήρες και γεγονότα. Ο αναγνώστης δεν χρειάζεται να έχει γνώση του cosmere για να απολαύσει τα βιβλία, αλλά σε μερικές μελλοντικές δουλειές, οι διάφορες ιστορίες θα αρχίσουν να έχουν περισσότερη αλληλεπίδραση ενώ σίγουρα η γνώση αυτού του κοσμικού υποβάθρου δημιουργεί μια πιο πλούσια αναγνωστική εμπειρία.Μόλις ανακάλυψε το Cosmere, το ενιαίο σύμπαν μέσα στο οποίο βρίσκονται όλες οι ιστορίες του συγγραφέα, των οποίων οι κόσμοι, μοιράζονται ένα κοινό μύθο δημιουργίας και ίσως περιστασιακά μερικούς χαρακτήρες και γεγονότα. Ο αναγνώστης δεν χρειάζεται να έχει γνώση του cosmere για να απολαύσει τα βιβλία, αλλά σε μερικές μελλοντικές δουλειές, οι διάφορες ιστορίες θα αρχίσουν να έχουν περισσότερη αλληλεπίδραση ενώ σίγουρα η γνώση αυτού του κοσμικού υποβάθρου δημιουργεί μια πιο πλούσια αναγνωστική εμπειρία.

Ένα από τα πιο φιλόδοξα και μεγαλεπήβολα έργα του Brandon Sanderson, το οποίο θα παίξει κομβικό ρόλο στην εξέλιξη του Cosmere και υπήρξε η αφορμή για την παραπάνω, μικρή παρουσίαση για το έργο του συγγραφέα, είναι το The Stormlight Archive, σειρά που έχει σχεδιαστεί ως δεκαλογία και το πρώτο της βιβλίο είναι το The Way of Kings. Στα ελληνικά έχει μεταφραστεί ως ο Δρόμος των Βασιλέων, από τις εκδόσεις Φανταστικός Κόσμος που για ανεξήγητους λόγους σπάσανε το βιβλίο σε τέσσερα μέρη, καθιστώντας την έκδοση αυτή απαγορευτική τόσο από άποψη κόστους, όσο και από άποψη χρόνου που θα πάρει ώστε να μεταφραστεί όλη η σειρά, της οποίας ο Sanderson έχει κυκλοφορήσει ήδη τα 4 πρώτα βιβλία.

O κόσμος που διαδραματίζονται τα γεγονότα του Stormlight Archive ονομάζεται Roshar και είναι ένας αφιλόξενος, για τους ανθρώπους, κόσμος. Συχνά, σε ακανόνιστα διαστήματα και πάντα από τα ανατολικά προς τα δυτικά, τεράστιες σε ένσταση καταιγίδες σαρώνουν την επιφάνεια του Roshar, καθιστώντας την επιβίωση κατά κανόνα δύσκολη. Η εγκόσμια χλωρίδα και πανίδα έχει προσαρμοστεί σε αυτές τις ακραίες συνθήκες· τα φυτά ευδοκιμούν στις εσοχές βράχων που τα προστατεύουν από τις καταιγίδες, τα περισσότερα ζώα έχουν αναπτύξει κελύφη και άλλα χαρακτηριστικά που τα προστατεύουν. Οι άνθρωποι, που εκ πρώτης όψης μοιάζουν ξένοι και εκτός τόπου στον κόσμο αυτό, έχουν επίσης προσαρμόσει τις κουλτούρες των διάφορων βασιλείων στις ακαθόριστες καταιγίδες, ενώ το μοναδικό άλλο ανθρωποειδή πλάσμα πάνω στο Roshar, οι μυστηριώδεις μα φαινομενικά ελάχιστα νοήμονες Parshmen, είναι ουσιαστικά δούλοι για τους ανθρώπων.

Τα βασίλεια των ανθρώπων του Roshar, από τα οποία σημαντικότερο για την ιστορία που ξεκινά με το The Way Of Kings είναι η Alethkar, διανύουν ένα είδος σκοτεινών χρόνων, αντίστοιχων με τον δικό μας μεσαίωνα, που έχουν ήδη κρατήσει μερικές χιλιάδες χρόνια. Από την μια η έντονη παρουσία της θρησκείας του Vorin που αφαιρεί οτιδήποτε “αιρετικό” από τα κατάστιχα της ιστορίας και από την άλλη τα τεχνολογικά και μαγικά κειμήλια του παρελθόντος, που σήμερα η σχετική με την κατασκευή τους γνώση έχει χαθεί, μαρτυρούν ένα μυστηριώδες παρελθόν το οποίο επιβιώνει μόνο ως αποσπασματικοί μύθοι ενώ παράλληλα η γνώση για τη μαγεία που υπάρχει σε αυτό τον κόσμο φαίνεται να είναι περιορισμένη. Οι ιστορίες λένε ότι οι θρυλικοί Knights Radiants μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το Stormlight, την ενέργεια που φέρνουν μαζί τους οι καταιγίδες αλλά και τα Sperns, τα μυστηριώδη και μικροσκοπικά πλάσματα που εμφανίζονται παντού στον Roshar ως εκφάνσεις του φυσικού περιβάλλοντος, ώστε να πραγματοποιήσουν θαύματα.

Τα γεγονότα που συμβαίνουν στο The Way Of Kings, προκαλούνται όταν ο Gavilar Kholin, ο πρώτος βασιλιάς της Alethkar εδώ και γενιές αφού εδώ και πολλά χρόνια κανείς δεν είχε καταφέρει να ενώσει τα διάφορα μικρά και αντιμαχόμενα πριγκιπάτα, δολοφονείται από έναν μυστηριώδη άντρα ντυμένο στα λευκά, κατά την διάρκεια ενός δείπνου για την υπογραφή συνθήκης ειρήνης με τους Parshendi, ενός άγνωστου μέχρι πρόσφατα παρακλαδιού των Parshmen, που όμως δεν είναι το ίδιο αργόστροφοι με τα υποδουλωμένα ξαδέρφια τους. Οι Parshendi αναλαμβάνουν ότι αυτοί προσέλαβαν τον δολοφόνο, οι Alethi αισθάνονται προδομένοι και ζητώντας εκδίκηση κυνηγούν τους Parshedi ως την Shattered Plains, τις αχανείς, άγονες, γεμάτες ρήγματα πεδιάδες ανατολικά της Alethkar.

Σε αυτό το αφιλόξενο τοπίο όμως, ο πόλεμος σύντομα εξελίσσεται από προσπάθεια εκδίκησης σε ένα περίπλοκο παιχνίδι αναμονής. Μεταξύ των Alethi υπάρχουν παραπάνω από μια πολιτικές φατρίες, καθώς ο κάθε ένας από τους άρχοντες των πριγκιπάτων που είχε ενώσει ο Gavilar έχει το δικό του στρατό και όλοι φαίνεται να προσπαθούν να κερδίσουν οικονομικά και πολιτικά από την σύγκρουση. Στο επίκεντρο των πολιτικών παιχνιδιών μεταξύ των ανθρώπων, ο Dalinar Kholin, αδερφός του Gavilar, που προσπαθεί να διατηρήσει τον γιο του αδερφού του στο θρόνο και να κρατήσει την φαινομενική ενότητα μεταξύ των ανθρώπων ενώ ταυτόχρονα, κατά την διάρκεια των καταιγίδων αρχίζει να έχει ολοζώντανα οράματα σχετικά με περασμένα αλλά και μελλούμενα γεγονότα, που κάνουν τους γύρω του να πιστεύουν ότι έχει αρχίσει να χάνει τα λογικά του.

Στους στρατούς αυτούς, την χαμηλότερη θέση στην ιεραρχία, έχουν οι bridgemen, αυτοί που κουβαλούν τις γέφυρες που χρησιμεύουν ώστε να περνάν οι στρατιώτες τα τεράστια χάσματα της Shattered Plains. Είναι συνήθως οι πρώτες απώλειες σε κάθε αναμέτρηση. Bridgeman είναι και ο Kaladin, ένας νεαρός τραυματισμένος ψυχικά από το παρελθόν του. Γιός χειρούργου και εκπαιδευμένος στην τέχνη αυτή και ο ίδιος, ο νεαρός είναι ένας darkeye alethi. Οι κάτοικοι των βασιλείων του Vorin, όπως η Alethkar, είναι ταξικά χωρισμένοι με βάση το χρώμα των ματιών τους, όσο πιο ανοιχτό το χρώμα τόσο πιο προνομιούχος ο κάτοχος. Η διάκριση αυτή παίζει σημαντικό ρόλο στην ιστορία του Kaladin, ο οποίος προδίδεται, χάνει τον αδερφό του και πωλείται ως σκλάβος bridgeman στον στρατό του Sadeas, έναν από τους πιο ισχυρούς αλλά και αδίστακτους άρχοντες των Alethi, χάρη στις ενέργειες ενός lighteyes αξιωματούχου. Τσακισμένος και ψυχικά τραυματισμένος ο νεαρός, βρίσκεται στο πάτο, από που θα τον βοηθήσει να βγει ένα Spren που μπορεί να μιλά, ενώ ταυτόχρονα ο Kaladin αρχίζει να παρατηρεί παράξενα πράγματα να συμβαίνουν από τότε που άρχισε αυτή η αλληλεπίδραση με το την Syl όπως είναι το όνομα του Spren.

Ταυτόχρονα, μακριά από την Shattered Plain, η Shallan Davar νεαρή lighteyes αριστοκράτισσα ενός ξεπεσμένου οικονομικά και κοινωνικά οίκου, ταξιδεύει ως την πόλη της Kharbranth ελπίζοντας να συναντήσει και να πείσει την Jasnah Kholin, διάσημη λόγια και ταυτόχρονα αδερφή του βασιλιά ( κόρη του Gavilar Kholin ) να την αναλάβει ως μαθητευόμενη. Όμως η αγάπη για την γνώση που έχει η Shallan, δεν είναι το μοναδικό κίνητρο για αυτή τη μαθητεία και η δυναμική ευγενής θα κληθεί να πάρει διάφορες επώδυνες αποφάσεις. Πόσο μάλλον δε, όταν η μελέτης της με την Jasnah, τους οδηγεί σε διάφορα επικίνδυνα συμπεράσματα που όλα δείχνουν το ίδιο πράγμα. Οι μυθικοί Voidbringers επιστρέφουν.

To The Way Of Kings, είναι ένα χορταστικό βιβλίο υψηλής φαντασίας που θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη του είδους. Μέσα από τις 1200 χορταστικές σελίδες του, ο Brandon Sanderson χτίζει το σκελετό μια εξαιρετικά φιλόδοξης ιστορίας σε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον σκηνικό ενώ ταυτόχρονα χάρη στους ιδιαίτερους πρωταγωνιστές του, καταφέρνει να αγγίξει και πιο ενήλικα θέματα όπως το μετατραυματικό στρες και η κατάθλιψη.

Εξαιρετικό.