Σπίτια και Τάφοι

Σε ένα στρατόπεδο, στο Ελ Πάρδο της Μαδρίτης, λίγο πριν η δικτατορία του Φράγκο φτάσει στο τέλος της, μια παρέα φαντάρων υιοθετεί, κόντρα στους κανόνες, ένα ιδιαίτερο κατοικίδιο.

Σε ένα αρτοποιείο, στο Ουγκάρτε της Χώρας των Βάσκων, ο Ελίας, ανιψιός του ιδιοκτήτη επιστρέφει από το καλοκαιρινό σχολείο στην Γαλλία, έχοντας χάσει την μιλιά του. Στην εκπνοή του καλοκαιριού του 1972, θα γνωρίσει νέους φίλους, θα δημιουργήσει δεσμούς που θα κρατήσουν μια ζωή και θα ξεπεράσει τη σκοτεινή τραυματική εμπειρία που τον έκανε να σταματήσει να μιλά.

Αρκετά χρόνια αργότερα, πάλι στο Ουγκάρτε, οι απεργίες των εργατών στα ορυχεία της περιοχής, θα αποτελέσουν το έναυσμα για μια ιστορία εκδίκησης στο φόντο των πολιτικών ταραχών της εποχής.

Τέλος, στο σήμερα, σε έναν κόσμο που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς, οι δευτεραγωνιστές των ιστοριών του χθες θα πάρουν πρωταγωνιστικούς ρόλους και θα βρεθούν αντιμέτωποι με τα δικά τους προβλήματα.

Μικρές ιστορίες, με κοινό σημείο ένα μικρό αρτοποιείο στο Ουγκάρτε, στην Χώρας των Βάσκων, μια τοποθεσία στην Βορειοανατολική Ισπανία (ένα κομμάτι της βρίσκεται στην Γαλλία) οι κάτοικοι της οποίας διατηρούν εδώ και χιλιετίες την ξεχωριστή τους ταυτότητα τους, τα ήθη αλλά και την γλώσσα τους που έχει την ιδιαιτερότητα να είναι μια από τις ελάχιστες γλώσσες στην Ευρώπη που δεν ανήκει στην ινδοευρωπαϊκή οικογένεια. Η περιοχή, που στα πλαίσια του Ισπανικού κράτους έχει ημιαυτόνομο αυτοδιοικητικό καθεστώς, παρόμοιο με αυτό της Καταλονίας, έχει στο παρελθόν αντιμετωπίσει πολιτικές συγκρούσεις και ταραχές που στο επίκεντρο τους είχαν το ερώτημα της Βάσκικης Ταυτότητας και Αυτονομίας, ενώ στην εποχή του Φράγκο υπήρξε οργανωμένη προσπάθεια “Ισπανοποίησης” της περιοχής. Σήμερα, η Βασκική εθνικότητα είναι αναγνωρισμένη από το Ισπανικό κράτος και η Βασκική γλώσσα συνυπάρχει με την Ισπανική.

Ο Μπερνάρντο Ατσάγα, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Βάσκικης Λογοτεχνίας, στο βιβλίο Σπίτια και Τάφοι, μας χαρίζει μια αισιόδοξη και καλογραμμένη συλλογή διηγημάτων, όπου μέσα από τις έξι ιστορίες της μας παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, πενήντα χρόνια ιστορίας της Χώρας των Βάσκων. Όπως μας λέει ο συγγραφέας στον επίλογο του βιβλίου, το Σπίτια και Τάφοι πραγματεύεται διάφορα θέματα, με πρώτο και κυριότερο όμως αυτό της φιλίας, κατι που γίνεται φανερό στον αναγνώστη, που παρακολουθεί την φιλία των χαρακτήρων του βιβλίου, να αντηχεί μέσα στα χρόνια και από ιστορία σε ιστορία.

Ένα καλογραμμένο και όμορφο βιβλίο που κινείται στο μεταίχμιο μεταξύ του χθές και του σήμερα, σε μια άγνωστη για πολλούς, περιοχή της Ισπανίας.