Romantica

Ανασκευή των τελευταίων χρόνων της επταετίας, με φόντο το καμπαρέ Romantica

Jun 5, 2024

Ελληνική Λογοτεχνία Crime

Στὴν Πανσιόν «Ἀπόλλων», πρὸς τὸ τέλος τοῦ καλοκαιριοῦ, στὰ μισὰ τῆς δεκαετίας τοῦ 1990.
Οἱ δύο φίλοι συζητᾶνε περὶ ἀναμνήσεων καὶ πεζογραφίας. Ἐνδείξεις φθινοπώρου στὸ δελτίο καιροῦ.
«Σὲ πολλοὺς ἀπὸ ἐμᾶς, ἡ στιγμὴ ποὺ μᾶς ἔρχεται μιὰ καινούργια ἰδέα εἶναι μοναδική: Μιὰ ἰσχυρή δόση ἀδρεναλίνης μᾶς προστάζει νὰ τὴ σημειώσουμε στὸ πιὸ κοντινό χαρτί, γιατὶ ἂν δὲν τὸ κάνουμε, θὰ χαθεῖ γιὰ πάντα. Μπορεῖς νὰ θυμηθεῖς τὴν ἰδέα, ἀλλὰ ὄχι καὶ τὸ συναίσθημα ἀπ' τὸ ὁποῖο προέκυψε».
«Καὶ ποιά εἶναι αὐτὴ ἡ ἀρχικὴ φευγαλέα ἰδέα ποὺ σὲ ἀπασχολεῖ;», ρώτησε ὁ Ἰάσων Μακρής.
«Ἕνα σκέτς ἐποχῆς μὲ τίτλο Romantica, μετεξέλιξη τῆς Eroica· ἡ ἰδέα ἐμφανίστηκε ἀρκετὰ χρόνια πρίν».
«Ὁπότε, ἀγαπητέ μου, ἡ δυναμικὴ τοῦ σκὲτς ποὺ σκέφθηκες τότε σοῦ φαίνεται πλέον ἀποδυναμωμένη;»
«Ἔτσι εἶναι, ὅταν ἀφήνεις μιὰ πρώτη καταγραφὴ τῆς σύλληψης στὰ συρτάρια γιὰ πολὺ καιρό, χάνεται τὸ ἀρχικὸ ἐρέθισμα».
«Ἢ μήπως διασώζεται κατὰ μιὰ ἄλλη ἔννοια», ἀντέτεινε ὁ Ἰάσων Μακρής. Δὲν ἤθελε καὶ πολὺ γιὰ νὰ τσιμπήσει, ἀντιλαμβανόταν ἀμέσως ποῦ τὸ πήγαινε ὁ συνομιλητής του.
Καὶ πρότεινε στὸν φίλο του νὰ ξαπλώσουν στὶς σαὶζλόνγκ τῆς Πανσιόν γιὰ νὰ τὸν βοηθήσει ν' ἀναπτύξει τὴν ἰδέα τοῦ σκέτς μέσα στὴ σιγαλιὰ τοῦ ἀπομεσήμερου, δίπλα στὴν ἀκίνητη ἐπιφάνεια τῆς θάλασσας, κάτω ἀπὸ δέντρα ποὺ ὁ ἥλιος εἶχε ἐλαττώσει τὴ σκιά τους. Ὁ καιρὸς εἶχε ἀνοίξει πάλι.

Οἱ δύο φίλοι ἦταν τῆς παλιᾶς σχολῆς τῶν ἐλεύθερων λογοτεχνικῶν συνειρμῶν…

Ξαπλωμένοι στις σεζλόνγκ μιας κάποιας Πανσιόν, ένα ραχάτικο απομεσήμερο ενός περασμένου Αυγούστου, ένας συγγραφέας και ένας δημοσιογράφος βυθίζονται σε μια διαλεκτική αναζήτηση της μνήμης με στόχο την ανακατασκευή μια περασμένη εποχής, μια ρομαντικής εποχής που στήνει παγίδες. Γυρνάν στα τελευταία χρόνια της επταετίας και πιο συγκεκριμένα στο φθινόπωρο του ‘73, και με επίκεντρο το καμπαρέ Ρομάντικα, κατασκευάζουν ή ανασκευάζουν πρόσωπα, μέση, και γεγονότα που ακροβατούν μεταξύ φανταστικού και πραγματικού.

Λοξοκοιτώντας Μαρή και με αναφορές στο Ερόικα του Κοσμά Πολίτη, ο συγγραφέας Ανδρέας Αποστολίδης, με το Romantica, ένα κείμενο που ακροβατεί μεταξύ σκέτς, σενάριο αστυνομικής νουβέλας και μονόπρακτου, αναπλάθει την εποχή των τελευταίων χρόνων της δικτατορίας, περασμένη και δραματοποιημένη χάρη στην απόσταση που χαρίζει το φίλτρο της μνήμης. Επίκεντρο το καμπαρέ Ρομάντικα, μέρος διάσημο για το εκπληκτικό και επικίνδυνο νούμερο που κάνει ο ταχυδακτυλουργός Άλεξ Καράκας μαζί με την καλλονή βοηθό του η οποία μοιάζει με την Άννα Καρίνα, μέρος όπου συχνάζει κάθε καρυδιάς καρύδι, από τους μπον βιβέρ και τα χαϊδεμένα παιδιά του καθεστώτος, μεταξύ αυτών και ο αδερφός του Παπαδόπουλου, μέχρι άτομα που κινούνται στις αριστερίστικες παρυφές της επαναστατικής αριστεράς, όπως φιλόδοξους καλλιτέχνες που φλερτάρουν με το μεγάλο πολιτισμικό όπλο της CIA, την χορηγία του ιδρύματος FORD, από αναρχικούς εκδότες του κίτρινου τύπου,ακόμη και από έναν αγνό ηρωικό “κομαντάντε”, πελατεία ανακατεμένη και μπλεγμένη με μπουκαδόρους και λούμπεν μικροεγκληματίες, με μπράβους, νονούς της νύχτας και με μοιραίες γυναίκες.

Παιχνίδι με ονόματα, γεγονότα, μέρη, υλικά πρώτης τάξης για ένα αστυνομικό που δεν έχει γραφτεί, ο απόηχος μια περασμένης εποχής αναπλάθεται μέσα από το διάλογο δύο φίλων, και καταγράφεται από την πένα του πολυγραφώτατου Ανδρέα Αποστολίδη.

Και στο βάθος Πολυτεχνείο.

«Καὶ πράγματι σὲ λίγη ὥρα ἔσκασαν μούρη στὸ Πολυτεχνεῖο γνωστοί πλάνητες τῆς περιοχῆς», εἶπε ὁ Μακρής. «Ὅλοι αὐτοὶ θύμιζαν στὸν Τζών Στράντζαλη», εἶπε ὁ Ἀγγελίδης, «φιγούρες ἀπὸ τὰ φιλμάκια τοῦ Ἄντυ Οὐῶρχολ καὶ τοῦ Κέννεθ Ἄνγκερ».
«Τὰ παιδιά, λοιπόν, αὐτά», εἶπε ὁ Μακρής, «προσπαθοῦσαν νὰ καλυφθοῦν πίσω ἀπὸ τοὺς ἀριστεριστὲς ποὺ τοὺς εἶχε περιγράψει γλαφυρά ὁ Τεό, γιὰ νὰ συμπληρώνουν κάποια στιγμὴ στὴ ζούλα δίπλα στὰ δύο “Ἔξω” (“Ἔξω αἱ ΗΠΑ”, “Ἔξω τὸ ΝΑΤΟ") τὰ τρία “Κάτω”: “Κάτω τὸ Κράτος”, “Κάτω ὁ Στρατός”, “Κάτω τὰ ἀφεντικά”».
«Σύντομα, ὅμως, πλάκωσαν καὶ οἱ πιὸ νουνεχεῖς νεαροὶ κουκουέδες, ἐξωτερικοῦ καὶ ἐσωτερικοῦ», συνέχισε ὁ Αγγελίδης. «Κι ἄρχισε ἡ τριπλὴ μάχη τῶν συνθημάτων γιὰ τὸν ἔλεγχο τῆς κατάληψης ποὺ κατέληξε συμβιβαστικὰ στὸ ξενέρωτο Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία».
«Μπόλικοι ἀριστεριστές, ἐλάχιστοι ἀναρχικοὶ καὶ ἀρκετοί παραδοσιακοί κομμουνιστές μπρεζνιεφικοί, ἀνανεωτικοὶ καὶ χαοτικοί», πρόσθεσε ὁ Ἰάσων Μακρής, «ὅλοι γνωστοί μεταξύ τους, εἶχαν ξεψαρώσει καὶ ἐπιδίδονταν ἐπιτέλους ἀνοιχτὰ σὲ “ἰδεολογικὴ ἀντιπαράθεση", καθὼς ἀπογευματάκι τὸ πλῆθος μεγάλωνε ἀπ᾿ ἔξω καὶ ἡ ἀστυνομία εἶχε ἀποτραβηχτεῖ στὸ Ἀρχαιολογικό Μουσεῖο, ὠθώντας ταυτόχρονα τοὺς ἔγκλειστους σὲ μιὰ σπάνια ἀντιδικτατορικὴ ὁμοψυχία».

Από τις εκδόσεις Άγρα

Μαθήματα Κόκκινη Αυγή

Ανδρέας Αποστολίδης