Ο Στόουνερ

Ο ήπιος και χλιαρός βίος του Γουίλιαμ Στόουνερ, το cult classic του Τζον Γουίλιαμς

That time of year thou mayst in me behold
When yellow leaves, or none, or few, do hang
Upon those boughs which shake against the cold,
Bare ruin'd choirs where late the sweet birds sang.
In me thou see'st the twilight of such day
As after sunset fadeth in the west;
Which by and by black night doth take away,
Death's second self, that seals up all in rest.
In me thou see'st the glowing of such fire,
That on the ashes of his youth doth lie,
As the death-bed whereon it must expire,
Consumed with that which it was nourisht by.
This thou perceivest, which makes thy love more strong,
To love that well which thou must leave ere long.
Στὴ σιωπὴ ποὺ ἀκολούθησε, κάποιος ξερόβηξε. Ὁ Σλόουν ἐπανέλαβε τοὺς στίχους, μὲ τὴ φωνή του νὰ γίνεται καὶ πάλι μονότονη, ἡ δική του χαρακτηριστική φωνή.
This thou perceivest, which makes thy love more strong, To love that well which thou must leave ere long.
Τὰ μάτια τοῦ Σλόουν ἑστίασαν καὶ πάλι στὸν Γουίλιαμ Στόουνερ· εἶπε ξερά: «Ὁ κύριος Σαίξπηρ σᾶς μιλάει ἀπὸ ἀπόσταση τριακοσίων ἐτῶν, κύριε Στόουνερ· τὸν ἀκοῦτε;»
notion image
Οι ζωές των ανθρώπων είναι γεμάτες από στιγμές κλειδιά, μικρά και μεγάλα γεγονότα καθοριστικής σημασία για την μετέπειτα πορεία τους, συμβάντα που καθορίζουν την προσωπικότητα και την ιστορία τους. Καθοριστικές στιγμές τις οποίες εξουσιάζει η μοίρα και το πεπρωμένο ή ίσως η χαοτική τυχαιότητα, και οι οποίες ανεξάρτητα από την οπτική του υποκειμένου περι της ντετερμινιστικής ή μη φύσης του χρόνου, θα σμιλέψουν το μέλλον που τους περιμένει. Ένα γεγονός της παιδικής ηλικίας είτε χαρούμενο είτε τραγικό, ένας εμπνευσμένος δάσκαλος, η σπίθα που θα αφήσει μια συζήτηση, το στίγμα μια ατυχίας, ο ήχος ενός μουσικού οργάνου· ένα ερέθισμα μπορεί να καθορίσει μια ολόκληρη ζωή.
Για τον Γουίλιαμ Στόουνερ, τον “ήρωα” του βιβλίου Ο Στόουνερ του Αμερικάνου Τζον Γουίλιαμς, είναι ένα σονέτο του Σαίξπηρ αυτό που θα τον βγάλει από την προκαθορισμένη του πορεία, αυτή του γεννημένου αγρότη που σπουδάζει να γίνει γεωπόνος, και θα τον βάλει στις ράγες που θα τον φέρουν σε επαφή με την μεγάλη αγάπη της ζωής του, την λογοτεχνία, την οποία και θα παντρευτεί ως καθηγητής Αγγλικής Λογοτεχνίας.
Ο Στόουνερ, είναι ένα βιβλίο που έγινε δημοφιλές στο αναγνωστικό κοινό ως ένα cult-classic δεκαετίες μετά τον θάνατο του συγγραφέα του, του χαρισματικού Γουίλιαμς, ενός συγγραφέα του οποίου η δεξιοτεχνία φαίνεται από το θεματικό και τεχνικό εύρος που αγγίζει το έργο του των τεσσάρων μόνο βιβλίων, από το πρωτόλειο και αποκηρυγμένο Μόνο η νύχτα, από το Πέρασμα του μακελάρη ένα από τα καλύτερα γουέστερν στην Αμερικανική Λογοτεχνία, το επιστολικής μορφής Αύγουστος που αφηγείται την ζωή του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα και τελος το Ο Στόουνερ.
Το μυθιστόρημα αφηγείται το βίο και την πολιτεια του Γουίλιαμ Στόουνερ, από την παιδική ηλικία και το αγροτικό του background στην μεσοδυτική πολιτεία όπου γεννήθηκε, μέχρι το θάνατο του σε ηλικία 65 ετών, έχοντας πίσω του μια ακαδημαϊκή καριέρα σαράντα χρόνων, έναν αποτυχημένο ανυπόφορο γάμο, ένα βραδυφλεγές ηδύλιο, μια χλιαρή ζωή. Ναι, ο Γουίλιαμ Στόουνερ ήταν πάντα τύπος χλιαρός και ήπιος και ονειροπόλος, από αυτούς που η ζωή τους πατά και τους συντρίβει. Κάποιος που, όπως χαρακτηριστικά παρατηρεί ένας από τους δευτεραγωνιστές του βιβλίου, βρίσκει αποκούμπι στο πάθος του για την λογοτεχνία και στην ακαδημαϊκή ζωή, στα δύο στοιχεία που, μαζί με τη ματαιότητα και την φθορά, αποτελούν τους πυλώνες του βιβλίο του Γουίλιαμς.
Η μαγεία του βιβλίου είναι το πως καταφέρνει μέσα από την μελαγχολική του πρόζα, να κατακτήσει τον αναγνώστη εξιστορώντας μια κατά τα άλλα κοινή ιστορία, τον απλό και χωρίς μεγαλεία βίο ενός ανθρώπου που την ουσία του καταφέρνει να περιγράψει με επιτυχία το ίδιο εκείνο σονέτο του Σαίξπηρ που τον τόσο καθοριστικό στάθηκε για την πορεία του, ένα σονέτο που μιλάει για τον μαρασμό σαν την φυσική ροή των πραγμάτων. Το μυστικό ίσως κρύβεται στην γραφή του Γουίλιαμς σε συνδυασμό με την εύκολη ταύτιση του αναγνώστη με την μελαγχολική ιστορία του Στόουνερ.
Ένα μοντέρνο κλασικό.