Ο αχός και το πάθος
Η παρακμή και πτώση μιας πρώην ισχυρής οικογένειας του Αμερικανικού νότου, από τον νομπελίστα Γουίλιαμ Φώκνερ
Όταν η σκιά τῆς κάσας τοῦ παράθυρου ἐμφανίστη στὶς κουρτίνες, ἡ ὥρα ἦταν μεταξὺ ἑπτὰ καὶ ὀκτώ, καὶ τότε ξαναμπῆκα στὸ χρόνο ἀκούγοντας τὸ ρολόι μου. Ἦταν τοῦ παπποῦ κι ὅταν μοῦ τό 'δωσε ὁ πατέρας εἶπε σοῦ δίνω τὸ μαυσωλεῖο κάθε ἐλπίδας καὶ κάθε ἐπιθυμίας· εἶναι συντριπτικὰ πιθανὸ ὅτι θὰ τὸ χρησιμοποιήσεις γιὰ νὰ φτάσεις στὸ reducto absurdum ὅλων τῶν ἀνθρώπινων ἐμπειριῶν ποὺ μπορεῖ ν᾿ ἀνταποκριθοῦν στὶς ἀτομικές σου ἀνάγκες ὅπως ἀνταποκρίθηκαν καὶ στὶς δικές του ἢ σ᾽ ἐκεῖνες τοῦ πατέρα του. Σοῦ τὸ δίνω ὄχι μόνο γιὰ νὰ θυμᾶσαι τὸ χρόνο, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ τὸν ξεχνᾶς κάπου κάπου γιὰ μιὰ στιγμὴ καὶ νὰ μὴν πασχίζεις νὰ τὸν κατακτήσεις. Γιατὶ καμία μάχη δὲν κερδήθηκε ποτὲ εἶπε. Οὔτε δόθηκε ποτὲ καμία. Τὸ πεδίο τῆς μάχης ἁπλῶς ἀποκαλύπτει στὸν ἄνθρωπο τὴ μωρία καὶ τὴν ἀπελπισία του, καὶ ἡ νίκη εἶναι μιὰ φρεναπάτη τρελῶν καὶ φιλοσόφων.
Μερικά έργα αφήνουν το ανεξίτηλο σημάδι τους στο παγκόσμιο λογοτεχνικό στερέωμα, καθώς και μια κληρονομιά επιρροών, ερμηνιών και επανερμηνείων, αλλά και συζητήσεων που τα ακολουθούν για πάντα. Τέτοιο είναι και το The sound and fury του νομπελίστα Αμερικανού συγγραφέα Γουίλιαμ Φώκνερ, ένα μεγαλόπνοο και υπερφιλόδοξο έργο-μνημείο του μοντερνισμού, διαβόητα δυσκολοδιάβαστο εξαιτίας της δαιδαλώδους και αν μη τι άλλο ευφυούς δομής του. Ένα southern gothic που έχει κερδίσει τον τίτλο του κλασικου και το οποίο επιδέχεται πολλαπλές αναγνώσεις για να ξεκλειδώσει ο αναγνώστης την πλήρη εικόνα του.
…ένα παραμύθιπου λέει ένας ηλίθιος όλο αχό και πάθοςχωρίς κανέναν νόημα
Στα ελληνικά, το βιβλίο έχει μεταφραστεί στο παρελθόν από τον Τάκης Μενδράκος υπό τον τίτλο Η βουή και η αντάρα, από τον Νίκος Μπακόλας ως η Η βουή και το πάθος και από τον Παύλο Μάτεσι με μια ιδιαίτερα λογοτεχνική μετάφραση ως Η βουή και η μανία, ενώ εσχάτως μεταφράστηκε από τις εκδόσεις Gutenberg ως μέρος της σειράς Orbis Literae από τον Αχιλλέα Κυριακίδη σε μια προσεγμένη έκδοση με τον τίτλο ο Αχός και το Πάθος.
Τοποθετημένο στον Βαθύ Νότο, στην κομητεία Γιοκνοπατώφα ένα φανταστικό μέρος στο οποίο τοποθετούνται τα περισσότερα έργα του Φώκνερ, ο Αχός και το Πάθος είναι μια σκοτεινή εξιστόριση της πτώσης των Κόμπσον, μιας πρώη εξέχουσας οικογένειας της περιοχής. Χωρισμένο σε τέσσερα μέρη κάθε ένα γραμμένο από διαφορετική οπτική, το βιβλίο, εστιάζει στις τρεις μέρες του Πάσχα του 1928, αλλά και σε μια ημέρα του 1910 η οποία σημάδεψε την πρόσφατη ιστορία της οικογένειας Κόμπσον.
7 Απριλίου του 1928. Το πρώτο μέρος είναι μια ψυχρολουσία που καλωσορίζει τον αναγνώστη στο αποδομημένο και κατακερματισμένο μυαλό του Μπέντζι Κόμπσον, γιού της οικογένειας ο οποίος πάσχει από νοητική υστέρηση. Ο Φώκνερ εκμεταλλεύεται την τεχνική του stream of consciousness και οδηγεί την αφήγηση σε ένα λαβύρινθο που χαρακτηρίζεται από πολλαπλά πίσω μπρος στον χρόνο και στον τόπο, δίνοντας έτσι μερικά από τα κομμάτια του παζλ που σχηματίζουν το μωσαϊκό των δραματικών γεγονότων της παρακμής της άλλοτε κράταιας οικογένειας.
2 Ιουνίου του 1910. Εδώ ακολουθούμε τον Κουεντίν, τον μεγαλύτερο από τους υιούς Κόμπσον, σε μια μοιραία για αυτόν και την οικογένεια του μέρα στο Χάρβαρντ όπου σπουδάζει. Το μέρος αυτό χαρακτηρίζεται όπως και το πρώτο, αν και σε μικρότερο βαθμό, από την χρήση του steam of consciousness και από τα χρονικά άλματα, ξεχωρίζει όμως έχοντας μια ιδιαίτερη λυρικότητα. Ο Κουεντίν ενσαρκώνει έναν τύπο άντρα που πλέον εκλείπει, τον ιππότη/τζέντλεμαν του αριστοκρατικού νότου, κάτι που αποτυπώνεται στην σκέψη και τελικά στις πράξεις του.
6 Απριλίου του 1928. Αυτή τη φορά η αφήγηση η οποία ακολουθεί τον Τζέισον, τον τρίτο από τους γιούς Κόμπσον, είναι πιο γραμμική και ακολουθεί την μέρα του πραγματιστή και κυνικού άντρα που είναι πλέον η κεφαλή της οικογένειας.
8 Απριλίου του 1928. Στο τέταρτο και τελευταίο μέρος του Ο Αχός και το Πάθος, το μοναδικό που είναι γραμμένο σε τρίτο πρόσωπο, μπαίνουμε στο μυαλό της Ντίλσι, της μητριάρχη της οικογένειας των Μαύρων υπηρετών των Κόμπσον, βλέποντας από μια αποστασιοποιημένη ματιά το βίο και την πολιτεία της έκπτωτης οικογένειας.
Μέσα από τα τέσσερα μέρη, ο αναγνώστης σχηματίζει την πλήρη εικόνα της πτώσης, μιας πτώσης που είναι ταυτόχρονα οικονομική, ηθική και θρησκευτική και χωρίς αμφιβολία, καταλήγει να θαυμάζει το μεγαλεπήβολο οικοδόμημα που δημιουργεί ο νομπελίστας συγγραφέας. Και στην ελληνική έκδοση, συμπεριλαμβάνεται το παράρτημα με την οικογενειακή ιστορία των Κόμπσον, το οποίο θα βοηθήσει τον αναγνώστη να συλλάβει πληρέστερα και πιο γραμμικά την συνολική ιστορία.
Ο Αχός και το Πάθος είναι ένα μεγάλο έργο για το οποίο έχουν γραφτεί αναλύσεις επί αναλύσεων. Οι περίτεχνα δομημένη αφήγηση και η πλούσια λεκτικά γραφή του, στοιχεία που σίγουρα δυσκολεύουν το εγχείρημα της μετάφρασης, το καθιστούν ένα από τα σπουδαιότερα μοντερνιστικά μυθιστορήματα που θα αποζημιώσει τον αναγνώστη, που σε κάθε διαδωχική ανάγνωση θα ανακαλύψει νέα, κρυμμένα στοιχεία.
Από τις εκδόσεις Gutenberg.
Περισσότερα Βιβλία
Κάτω από το ηφαίστειο
Ένα από τα σημαντικότερα μοντερνιστικά μυθιστορήματα του 20ου αιώνα
Λαγέ Τρέξε
Τα πάθη και τα άγχοι ενώς καθημερινού άντρα της δεκαετίας του ΄50 στην Αμερική
Made with Bullet