Η ακύρωση του μέλλοντος
Επιλεγμένα κείμενα που καλύπτουν το σύνολο της παραγωγής του Βρετανού Μαρκ Φίσερ
Κανένας δεν πρότεινε να αποζημιωθούν από το ισραηλινό ταμείο του Ισραήλ για θύματα τροχαίων ατυχημάτων οι οικογένειες με πράσινες ταυτότητες που είχαν χάσει τα παιδιά τους σ' ένα δρόμο ελεγχόμενο και αστυνομευόμενο από το Ισραήλ. Κανένας δεν είπε ότι μία μόνο οδική αρτηρία, κι αυτή κακοσυντηρημένη, δεν επαρκούσε για τις μετακινήσεις των Παλαιστίνιων από βορρά προς νότο στην ευρύτερη περιοχή μεταξύ Ιερουσαλήμ και Ραμάλας, ούτε διαμαρτυρήθηκε κανένας που τα σημεία ελέγχου χρησιμοποιούνταν για να παρεμποδίζουν τη διέλευση των Παλαιστινίων και να διευκολύνουν τη μετακίνηση των εποίκων κατά τις ώρες αιχμής. Κανένας δεν επισήμανε ότι η απουσία υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης από τη μία πλευρά του τείχους θα οδηγούσε με βεβαιότητα κάποια στιγμή σε τραγωδία. Κανένας δεν είπε ότι οι Παλαιστίνιοι της περιοχής ήταν παρατημένοι στην τύχη τους, επειδή το εβραϊκό κράτος είχε θέσει ως στόχο να μειώσει την παρουσία τους στην ευρύτερη Ιερουσαλήμ, το μέρος που το Ισραήλ επιδίωκε να κάνει ολόδικό του περισσότερο απ' οποιοδήποτε άλλο. Για όλα αυτά δεν λογοδότησε κανένας.
Είναι χειμώνας, Φλεβάρης του 2012 και ο Άμπεντ Σαλάμα, ένας Παλαιστίνιος της Δυτικής όχθης λαμβάνει το τηλεφώνημα το οποίο φοβάται περισσότερο από όλα κάθε γονιός: το πούλμαν το οποίο μετέφερε τον πεντάχρονο γιό του και τους συμμαθητές του σε μια σχολική εκδρομή, έχει εμπλακεί σε ένα αιματηρό τροχαίο. Ο Άμπεντ τρέχει το σημείο του δυστυχήματος, όπου συναντά το απόλυτο χάος, με το απαρχαιωμένο πούλμαν να έχει γίνει κάρβουνο, εθελοντές διασώστες – οι ισραηλινές δυνάμεις δεν εμφανίστηκαν παρά πολύ αργότερα στη σκηνή του δυστυχήματος παρότι τομέας δικής τους ευθύνης – να προσπαθούν πανικόβλητοι να σώζουν όσο περισσότερα παιδιά μπορούν, περαστικοί που σταματούν για να μαζέψουν και να μεταφέρουν σε κάποιο, οποιοδήποτε νοσοκομείο τους τραυματισμένου, και μια αποπνικτική μυρωδιά καπνού και καμένης σάρκας.
Κανείς δεν ξέρει τι έχει απογίνει ο γιός του, και έτσι ξεκινά η οδύσσεια και η χειρότερη ίσως μέρα στη ζωή του Άμπεντ Σαλάμα. Για μια ολόκληρη μέρα, μαζί με άλλος γονείς που περνούν τον ίδιο μαρτύριο, αναζητά τον γιό του στα διάφορα νοσοκομεία θα μπορούσε να έχει μεταφερθεί, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα τα εξεφτελιστικά εμπόδια που έχουν τοποθετηθεί χάρη στις πολιτικές τύπου απαρτχάιντ των Ισραηλινών ενάντια τους Παλαιστήνιους, όπως σημεία ελέγχου και μια τεχνητή αλλοίωση της περιαστικής γεωγραφίας που κάνουν την μετακίνηση αργή, τοποθεσίες και Νοσοκομεία της πόλης της Ιερουσαλήμ που είναι εκτός ορίων για άτομα χωρίς άδεια και τις αργές αντιδράσεις του κρατικού μηχανισμού τους ενάντια σε κάθε Αραβικό στοιχείο. Τελικά, πάνω από εικοσιτέσσερις ώρες μετά, θα ενημερωθεί ότι ο γιός του είναι ανάμεσα στους επτά νεκρούς, έξι παιδιά και ένας δάσκαλος, του δυστυχήματος.
Τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι το σενάριο ενός καλογραμμένο δράματος. Αντίθετα αποτελούν πραγματικά γεγονότα και είναι η ιστορία γύρω από την οποία χτίζει ο δημοσιογράφος και δοκιμιογράφος Νέιθαν Θρωλ, γράφοντας ένα εκτενώς τεκμηριωμένο χρονικό που ακολουθώντας τις ζωές των πρωταγωνιστών του τραγικού δυστυχήματος αναδεικνύει τις πολιτικές του κατοχικού κράτους του Ισραήλ και τον αντίκτυπο που έχουν στις ζωές τον καθημερινών ανθρώπων της Παλαιστίνης. Γιατί τίποτα δεν ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου του 2023.
Το βιβλίο του Θρωλ είναι μια σπαρακτική και ανελέητη καταγραφή που εστιάζει τόσο στα μικρά όσο και στα μεγάλα. Από την μια οι ζωές των μικρών ανθρώπων στο περιθώριο της Ιστορίας που τους παρασέρνει, με τους έρωτες, τους γάμους, τις χαρές και τις λύπες να πρωτοστατούν, και από την άλλη, οι κοσμογονικές αλλαγές που φέρνουν τα μεγάλα γεγονότα που γράφονται (ή και όχι) στα βιβλία. Οι συνθήκες του Όσλο, η σιωπηρή παραβίαση αυτών αλλά και των συνόρων του Πολέμου των έξι ημερών, οι οικισμοί και η συστηματική οικοδόμηση ενός συστήματος απαρτχάιντ με την μελλοντική και συνεχή εξάπλωση του κράτους του Ισραήλ και άρα συνεπώς της εξάλειψης των Παλαιστινιακών θυλάκων στην Δυτική Όχθη· η αποσιωπημένη από το κυρίαρχο αφήγημα προϊστορία μια σύγκρουσης που μοιάζει να μην έχει τέλος.
Και πως να έχει άλλωστε; “Όσο υπάρχει κατοχή θα υπάρχει αντίσταση” είναι μια φράση που μοιάζει να κυριαρχεί, δίκαια, στις ζωές ανθρώπων όπως ο Άμπεντ Σαλάμα, άνθρώπων που μεγάλωσαν και πολλές φορές είδαν το μέλλον τους να χάνεται, κατά τη διάρκεια της πρώτης και της δεύτερης Ιντιφάντας αλλά και σε καιρούς ειρήνης, μέσα στους λαβυρίνθους της Δυτικής Όχθης.
Γονείς, διασώστες, εθελοντές, Ισραηλινοί στρατιωτικοί και πολιτικοί, Παλαιστίνιος τοπικοί άρχοντες, ο Νέιθαν Θρωλ δίνει φωνή στους εμπλεκόμενους του αιματηρού ατυχήματος και ιχνηλατεί την προσωπική τους ιστορία. Με το βιβλίο Μια μέρα της ζωής του Άμπεντ Σαλάμα - Ανατομία μιας τραγωδίας στην Ιερουσαλήμ, δημιουργεί ένα πλήρως τεκμηριωμένο μωσαϊκό της υφιστάμενης κατάστασης σε ένα τόπο ρυμαγμένο από την σύγκρουση και φωτίζει τις “εξουσιαστικές, χωροταξικές, θεσμικές δομές που ορίζουν τις ζωές των ανθρώπων στη Δυτική Όχθη, πίσω από το υψωμένο τοίχος”. Για το βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δώμα σε μετάφραση της Δέσποινας Κανελλοπούλου,ο συγγραφέας τιμήθηκε το 2024 το βραβείο Πούλιτζερ.
Για να μην ξεχνιόμαστε, Λευτεριά στην Παλαιστίνη.
Περισσότερα Βιβλία
Για τι πράγμα μιλάω όταν μιλαώ για το τρέξιμο
Ο δημοφιλής Ιάπωνας συγγραφέας μας μιλά για το τρέξιμο και μέσα από αυτό για την συγγραφή
Made with Bullet