Λούμπεν: λέξη γερμανικής προέλευσης, άκλιτο επίθετο που προσδιορίζει τα άτομα που ανήκουν στο λούμπεν προλεταριάτο, που ζουν περιθωριοποιημένα, εξαθλιωμένα και χωρίς ορατή διέξοδο.
Πένθος: ουσιαστικό που προσδιορίζει την προσωπική οδύνη για το θάνατο ενός αγαπημένου, αλλά και τη δημόσια έκφραση αυτής. Ειρωνικά, το πένθος, μπορεί συχνά να είναι και βουβό.
Ρομπέρτο Μπολάνιο: Χιλιανός στην καταγωγή, παγκόσμιος και χωρίς σύνορα στο εύρο, ένας συγγραφέας μυθιστορημάτων, διηγημάτων και δοκιμίων, ίσως ο μεγαλύτερος στον Ισπανικό κόσμο μετά τον Μπόρχες. Πέθανε το 2003 αφήνωντας πλούσιο έργο, μεγάλα και μικρά βιβλία. Ένα από τα “μικρά” μεγάλα του, εκδοθέν λίγο πριν το θάνατό του, είναι και το Λούμπεν Μυθιστορηματάκι.
Αφήνοντας τα λήμμα, το Λούμπεν Μυθιστορηματάκι του Μπολάνιο, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης το οποίο καταφέρνει να μιλήσει για τον πόνο και την απώλεια με έναν απλό, ρεαλιστικό μα και πλάγιο τρόπου, μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση της Μπιάνκα.
Έπειτα από τον θάνατο των γονιών της σε ένα αυτοκινητιστικό στους “σκληρούς αυτοκινητόδρομους του Νότου”, η Μπιάνκα βρίσκει τον εαυτό της αποστασιοποιημένο και παγιδευμένο σε έναν δρόμο που οδηγεί στο πουθενά. Η ίδια και ο αδερφός της παγιδεύονται σε μια γεμάτη αδιαφορία παθητικότητα και αρχίζουν να ζουν στον αυτόματο. Εγκαταλείπουν το σχολείο, εκείνη πιάνει δουλειά ως κομμώτρια για να συμπληρώσει την φτωχή σύνταξη που τους αναλογεί από τις χαμένες ζωές των γονιών τους, ενώ εκείνος λυμνάζει, κολλάει με το πορνό και τελικά αρχίζει να συχνάζει ολοένα και συχνότερα στο γυμναστήριο όπου γνωρίζει μυστήρια άτομα αμφιβόλου ηθικής. Δύο τέτοιοι τύποι εμφανίζονται σύντομα μαζί του στο σπίτι, ο Μπολονέζος και ο Λιβανέζος, δύο άντρες με που αρχίζουν να μένουν μαζί τους περνόντας τον χρόνο τους στους ίδιους ραχήτικους ρυθμούς όπως αυτοί, ποτέ δουλεύοντας μα βοηθώντας στις δουλειές του σπιτιού, φερόμενοι με μια περίεργη αβρότητα προς την Μπιάνκα, η οποία αναπτύσει περιστασιακές σεξουαλικές σχέσεις μαζί τους.
Όλοι φλερτάρουν με το έγκλημα, άλλοι σε μεγαλύτερο και άλλοι σε μικρότερο βαθμό. Ο ερχομός του Μπολονέζου και του Λιβανέζου στο σπίτι της Μπιάνκα και του αδερφού της θα φέρει και τη γέννηση ενός παράλογου εγκληματικού σχεδίου, το οποίο μπορεί να βγάλει και τους τέσσερις από την οικονομική δυσχέρεια και να τους οδηγήσει σε ένα άλλο απροσδιόριστο κάπου. Ένα σχέδιο που περιλαμβάνει έναν ηλικιωμένο τυφλό ηθοποιό, έναν πρώην μποντιμπίλντερ ο οποίος στο παρελθόν είχε ενσαρκώσει στον κινηματογράφο τον θρυλικό για την Ιταλία ρόλο του Μασίστα, και τον οποίο η Μπιάνκα θα πρέπει να τον σαγηνεύει ώστε να εκμαιεύσει την τοποθεσία του χρηματοκιβωτίου του. Όχι όμως προτού την σαγηνεύσει εκείνος με ένα μυστήριο τρόπο.
Ο Μπολάνιο είναι δεξιοτέχνης. Καταφέρνει με το Λούμπεν Μυθιστορηματάκι του – περισσότερο νουβέλα για την ακρίβεια – να κάνει τον αναγνώστη να ταυτιστεί με τον ανέκφραστο πόνο και το ανομολόγητο πένθος που που κυριαρχεί στην ζωή της Μπιάνκα και του αδερφού της, συναισθήματα που τους φέρνουν σε μια κατάσταση παθητικότητας που βάζει την ζωή τους σε μια καθοδική πορεία προς το πουθενά. Γραμμένο ρεαλιστικά, κοφτά και με οξυδέρκεια, το βιβλίο στο τέλος δείχνει τον δρόμο προς μια κάποια κάθαρση, όχι όμως προτού περιπλανηθεί στον “πάτο”, σημείο από το οποίο είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποδράσει κανείς, ένα σημείο που ταυτίζεται με εκείνα τα λούμπεν στοιχεία που δεν έχουν ποτέ τίποτα να χάσουν αλλά, καταφέρνοντας να αλλάξουν οπτική και προσανατολισμό, έχουν τόσα πολλά να κερδίσουν.
Από τις εκδόσεις Άγρα σε μετάφραση του Κρίτων Ηλιόπουλου.
Ο Ρομπέρτο Μπολάνιο (1953-2003) ήταν Χιλιανός συγγραφέας και ποιητής, γνωστός για το καινοτόμο και ανατρεπτικό του ύφος. Θεωρείται μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές της Λατινικής Αμερικής στα τέλη του 20ού αιώνα. Έγινε παγκοσμίως γνωστός με το επικό του μυθιστόρημα 2666, που εξερευνά τη βία, τη λογοτεχνία και το μυστήριο των γυναικοκτονιών στη Σιουδάδ Χουάρες. Ένα άλλο εμβληματικό του έργο, Οι Άγριοι Ντετέκτιβ, αφηγείται την περιπέτεια δύο νεαρών ποιητών στο Μεξικό. Το ύφος του είναι έντονα ποιητικό, με πολυεπίπεδες αφηγήσεις και υπαρξιακές αναζητήσεις. Οι χαρακτήρες του συχνά είναι περιθωριακοί διανοούμενοι και ταξιδιώτες χωρίς προορισμό. Επηρεάστηκε από τον Μπόρχες, τον Κορτάσαρ και το κίνημα του Μαγικού Ρεαλισμού, αν και ο ίδιος είχε πιο ωμό και άμεσο ύφος. Ζώντας πολλά χρόνια εξόριστος, κυρίως στην Ισπανία, ανέπτυξε ένα βαθιά κριτικό βλέμμα για τη λατινοαμερικάνικη ιστορία και τις πολιτικές της συγκρούσεις. Πέθανε πρόωρα σε ηλικία 50 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο λογοτεχνικό έργο που συνεχίζει να μελετάται και να εμπνέει.