Η εποχή των τυφώνων

Καταιγιστική εξιστόρηση της βίας γύρω από μια δολοφονία στην επαρχία Βερακρούζ του Μεξικό

Πήραν τον ανήφορο από το ποτάμι, αυτόν που βγάζει στο κανάλι, με τις σφεντόνες ετοιμοπόλεμες και τα μάτια μισόκλειστα, μια σχισμή σχεδόν, μέσα στη λάμψη του μεσημεριού. Ήταν πέντε κι ο αρχηγός τους ήταν ο μόνος που φορούσε μαγιό - ένα κατακόκκινο σορτσάκι που φέγγιζε ανάμεσα στους διψασμένους βλαστούς των ζαχαροκάλαμων, που ακόμα, αρχές Μαϊου δεν είχαν ακόμη ψηλώσεις. Οι υπόλοιποι ακολουθούσαν με τα σώβρακα, κι οι τέσσερις με γαλότσες στα πόδια, κι οι τέσσερις κουβαλώντας εκ περιτροπής τον κουβά με τις πετρούλες που είχαν μαζέψει εκείνο το πρωί από το ποτάμι· κι οι τέσσερις βλοσυροί κι αγριεμένοι και τόσο πρόθυμοι να θυσιαστούν, ώστε ούτε ο μικρότερος δε θα τολμούσε ποτέ να παραδεχτεί ότι φοβόταν, μόνο ακολουθούσε αθόρυβα τους συντρόφους του με το λάστιχο της σφεντόνας τεντωμένο, την πέτρα στη δερμάτινη χούφτα να σημαδεύει, έτοιμη να χτυπήσει ό,τι βρεθεί στο δρόμο τους, στο πρώτο σημάδι πιθανής ενέδρας, στο κρώξιμο του μπεντεβέο, άγρυπνου φρουρού πίσω εκεί στα δέντρα, στο θρόισμα μιας φυλλωσιάς που παραμερίστηκε βιαια ή στο σφύριγμα μιας πέτρας που περνώντας μπροστά από τη μύτη τους θα σκίσει τον αέρα, μια ζεστή αύρα φορτωμένη μαύρα όρνια που πετούσαν στον ξασπρισμένο ουρανό και μια αποφορά χειρότερη κι από χούφτα άμμου στη μούρη, μια μπόχα που τους ανάγκαζε να βήχουν για να μην κατέβει στα πνευμόνια τους, και τους έκανε να μη θέλουν να προχωρήσουν. Μα όταν ο αρχηγός έδειξε προς την ακροποταμιά, όλοι, κι οι πέντε μαζί, γονατιστοί στο ξερό χορτάρι, κι οι πέντε μαζί σαν ένα σώμα, κι οι πέντε περιτριγυρισμένοι από ένα σμάρι χρυσοπράσινες μύγες, διέκριναν επιτέλους τις είχε ξεβράσει το νερό στον κίτρινο αφρό του: το σάπιο πρόσωπο ενός πτώματος, ανάμεσα στα ζαχαροκάλαμα και στις πλαστικές σακούλες που είχε σκορπίσει ο άνεμος απ΄το δρόμο, μια σκοτεινή μάσκα που εξείχε ανάμεσα σε μυριάδες μαύρα φίδια, και χαμογελούσε.
 
notion image
Στην φανταστική πόλη Λα Ματόσα, της πολιτεία της Βερακρούζ του Μεξικό, μια παρέα από χαμίνια ανακάλυπτουν, μέσα σε ένα αρδευτικό κανάλι, σε προχωρημένη αποσύνθεση, το πτώμα της Μάγισσας, φοβερής και τρομερής τοπικής περσόνας τυλιγμένη στο μυστήριο, μιας παράξενης γυναίκας που εξοστρακισμενη από την πόλη παίζει τον ρόλο του φαρμακοποιού-γιατρού για κάποιους, ενώ για άλλους τον ρόλο του πατρόνα-εκμαυλιστή. Ο φόνος δεν σοκάρει την τοπική κοινωνία· πέρα από τις τουριστικές τοποθεσείες και τις ανεπτυγμένες μεγαλουπόλης, το περιφερειακό Μεξικό είναι βουτηγμένο σε ένα φαύλο κύκλο ένδειας, βίας και πόνου. Λειτουργεί όμως σαν καταλύτης, για να βγουν στην επιφάνεια, μέσα από τις εξομολογήσεις των άμεσα εμπλεκομένων με την υπόθεση, όλες εκείνες οι φρικιαστικές λεπτομέρειες που συνθέτουν ένα γκροτέσκο και ρυπαρό τοπίο αποκάλυψης.
Με την μαγική και κοφτερή της πένα που την έχει καθιερώσει ως μια από τις σπουδαιότερες σύγχρονες λατινοαμερικάνες συγγραφείς, η Φερνάντα Μελτσόρ με την “Εποχή των Τυφώνων”, ανασυνθέτει και μυθιστορηματοποιεί την δολοφονία μιας νεαρής γυναίκας στην Βερακρούζ, για να μας δώσει το φανταστικό χρονικό της δολοφονίας της Μάγισσας, αποκαλύπτοντας μας ένα κόσμο βίας στην πορεία. Με καταιγιστική, μη γραμμική γραφή και τριτοπρόσωπη αφήγηση, η συγγραφέας ανασκευάζει τις μαρτυρίες των κατοίκων της Λα Ματόσα που εμπλέκονται στον φόνο, αφήνοντας τον αναγνώστη να ανασυνθέσει, με κάθε νέο αφηγητή, άλλο ένα κομμάτι του φρικιαστικού παζλ.
Η γλώσσα του βιβλίου και τα γεγονότα που περιγράφει είναι σκληρά και ωμά, μα ρεαλιστικά· περιγράφουν έναν βρώμικο κόσμο στον οποίο κυριαρχεί η απόγνωση, έναν βούρκο απ’ όπου δεν μπορεί κανείς να αποδράσει. Η αφήγηση αφήνει στον αναγνώστη ιδρωμένο και ασθματικό, σαν να έχει μεταφερθεί στις ζούγκλες της Κεντρικής Αμερικής από την πένα του Μάρκες, ενώ ταυτόχρονα θυμίζει κάτι από το τέταρτο μέρος του 2666 του Ρομπέρτο Μπολάνιο και την ανελέητη καταγραφή των ατελείωτων γυναικοκτονιών στην Σονόρα. Δεν είναι τυχαίο το σχόλιο της Wall Street Journal που βρίσκουμε στο οπισθόφυλλο της ελληνικής έκδοσης από τις εκδόσεις Δώμα: “Ο Ματωμένος μεσημβρινός του Κόρμακ Μακκάρθυ συναντα το 2666 του Ρομπέρτο Μπολάνιο”. Δεν είναι επίσης τυχαία η υποψηφιότητα του βιβλίου για το βραβείο Booker το 2020 αλλά και η βράβευση του με πληθώρα βραβείων.
Διαβάζοντας κανείς την Εποχή των Τυφώνων, συνειδητοποιεί ότι δεν έχει να κάνει με μια συνηθισμένη συγγραφέας, αλλά με ένα όνομα που θα απασχολήσει τον κόσμο της λογοτεχνίας. Κληρονόμος των μεγάλων λατινοαμερικάνων συγγραφέων του χθες, η Φερνάντα Μελτσόρ θα σας επιτρέψει με την γραφή της να ρίξετε μια ματιά στην σκοτεινή, ωμή πραγματικότητα. Αν αντέχεται.