Φούγκα για ένα προτεκατοράτο

Αν και χάνει τα πρωτεία, τα οποία “άξια κερδίζει” η “αυτοκρατορία στην οποία ο ήλιος δεν δύει ποτέ” δηλαδή το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία εύκολα παίρνει το δεύτερο βραβείο στον, φανταστικό Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Ιμπεριαλισμού και Αποικιοκρατίας. Στο απόγειο της ισχύος της και μέχρι την αποαποικιοποίηση που συντελέστηκε στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, η Γαλλία είχε πάρα πολλές υπερπόντιες κτήσεις, από τις οποίες πολλές τις διατηρεί μέχρι και σήμερα ενώ με τα κράτη που έφυγαν μακριά από την αγκαλιά της “μητρόπολης” διατηρεί αμφιλεγόμενους οικονομικούς δεσμούς που της προσφερουν κάτι από την χαμένη αίγλη του παρελθόντος, οικονομικά κέρδη, και διεθνή επιρροή. Françafrique και άλλες ιστορίες.

Η Γαλλία αναγκάστηκε να απεμπλακεί από τις περισσότερες αποικίες της τη δεκαετία του ‘60, τις περισσότερες φορές όχι ειρηνικά. Το δόγμα της αποαποικιοποίησης για τους Γάλλους του Ντε Γκωλ άλλωστε ήταν “Πρέπει να παραχωρήσουμε την ανεξαρτησία σ’ εκείνους που τη διεκδικούν λιγότερο, και μάλιστα μόνο αφού προηγουμένως εξοντώσουμε πολιτικά και στρατιωτικά του πιο ανυποχωρητους διεκδικητές της”.

Η αιματηρή περίπτωση της Αλγερίας γνωστή, τόσο ιστορικά, όσο και λογοτεχνικά, με βιβλία και δημιουργούς όπως ο Αττιά να αποθανατίζουν και να μπλέκουν, την υπόθεση της ανεξαρτησίας και τα αποκύματα έντασης που έφτασαν ως την μητροπολιτική γαλλία, με αστυνομικές υποθέσεις δημιουργώντας νουάρ με πολιτικούς υποτόνους και με μυρωδιά μεσογείου. Ένας τέτοιο συγγραφέας είναι και ο Τομά Κανταλούμπ, γνήσιος επίγονος συγγραφέων όπως ο Αττιά ή ακόμη και του Ζαν-Κλοντ Ιζζό, με το βιβλίο του Ρέκβιεμ για μια δημοκρατία, να πραγματεύεται μια αστυνομική υπόθεση στη σκιά των ταραχών που έφερε η Αλγερινή υπόθεση στην Γαλλία, παίζοντας μεταξύ Παρισιού και Μασσαλίας.

Μετά το ρέκβιεμ η φούγκα, Φούγκα για ένα προτεκτοράτο. Ο Κανταλούμπ επιστρέφει με το Φούγκα για μια δημοκρατία και αυτή τη φορά, μπλέκοντας ξανά στο σκοτεινό παρελθόν της Γαλλίας, μας ταξιδεύει στο Καμερούν, μια χώρα που κέρδισε την ανεξαρτησία του το 1961, παραμένει όμως για χρόνια κάτω από το ζυγό ενός δικτάτορα-μαριονέτα και με σφιχτές οικονομικές κοινωνικές σχέσης με την Γαλλία. Αυτό που λέμε δηλαδή Προτεκτοράτο, το οποίο ο Ιμπεριαλιστής δυνάστης φρόντιζε να αρμέγει ανελλιπώς και να εξοντώνει διακριτικά, συνήθως, οποιαδήποτε αντιδραστική φωνή, όπως ο Καμερουνέζος Φελίξ Μουμιέ, Καμερουνέζος πολιτικός με αντι-αποικιοκρατική δράση που δολοφονήθηκε στη Γενεύη από έναν Γάλλο πράκτορα.

Την δολοφονία αυτή αλλά και τη γενικότερη εμπλοκή της Γαλλίας στο νεαρό κράτος του Καμερούν ερευνά ο νεαρός και φιλόδοξος δημοσιογράφος Λυκ Μπλανσάρ, ο πρώην αστυνομικός που γνωρίσαμε στο Ρέκβιεμ για μια δημοκρατίας. Η ερευνά του θα τον φέρει πρόσωπο με πρόσωπο με μερικά από τα πιο ισχυρά πρόσωπα του Γαλλικού Γκωλικού κράτους και θα τον φέρει ως το Καμερούν. Εκεί θα συναντήσει τον Αντουάν Λουκέζι που δεν είναι άλλος από τον Αντουάν Καρέγκα, ο μοναχικός Μασσαλός λαθρέμπορος με τον οποίο συνεργάστηκε απρόθυμα ο Μπλανσάρ όσο ακόμη ήταν αστυνομικός στα γεγονότα του προηγούμενου βιβλίου, και ο οποίος βρίσκεται στο Καμερούν για μια προσωπική του υπόθεση. Μαζί, θα έρθουν πρόσωπο με πρόσωπο με την μετα-αποικιακή κατάσταση που επικρατεί στην πρώην αποικία και θα μπλεχτούν σε μια υπόθεση που η Γαλλία θέλει να θάψει πάση θυσία: τον πόλεμο του Καμερούν όπου η κυβέρνηση του δικτάτορα Αχίτζο σε συνεργασία με τους Γάλλους συμβούλους-κηδεμόνες, έπνιξε στο αίμα τον λαό που ζητούσε πραματική ελευθερία και ανεξαρτησία.

Ο Τομά Κανταλούμπ γράφει ένα χορταστικό μυθιστόρημα που ακροβατεί μεταξύ πολιτικού θρίλερ και αστυνομικού νουάρ, ξανασυστήνοντας στον αναγνώστη αγαπημένους χαρακτήρες και βουτώντας τον βαθία στον βούρκο μιας Ιστορίας κρυμμένης με προσοχή κάτω από το πατάκι. Φιλοδοξεί να διαδεχθεί συγγραφείς-γίγαντε πολάρ μυθιστορημάτων και, αν και το βιβλίο δε στερείται αδύναμων σημείων, τουλάχιστον όσον αφορά το πλαίσιο και το σκηνικό της ιστορίας, το καταφέρνει με τον καλύτερο τρόπο.

Ένα απολαυστικό μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πόλις.